Interkuler je uređaj čija je funkcija hlađenje sabijenog vazduha kod motora sa turbo-punjačem ili kompresorom, a koristi se i kod benzinskih i kod dizel motora.
Kako bi motor razvijao veću snagu, potrebno je da se u komoru za sagorijevanje ubaci što veća količina goriva i vazduha.
Budući da se vazduh sabijanjem zagrijava, interkuler ima funkciju da smanji temperaturu sabijenog vazduha, jer se na taj način dodatno povećava gustina vazduha koji se ubacuje u cilindar.
Gušći vazduh je bogatiji kiseonikom, čime se omogućava da se ubrizga veća količina goriva, što povećava snagu motora i do 20%.
Takođe, kod benzinskih motora niža temperatura vazduha znači da je manja vjerovatnoća da dođe do detonantnog sagorijevanja, odnosno da se smjesa vazduha i goriva sama od sebe zapali, prije nego što je zapali svjećica.
Naziv interkuler ili međuhladnjak dolazi od prvobitne namjene, a to je hlađenje vazduha između dva stepena sabijanja, ali kod današnjih automobila se ugrađuju iza turbine pa se tako ovi hladnjaci mogu nazvati i afterkuleri.
Interkuler se sastoji od ulaza sabijenog vazduha, izlaza rashlađenog vazuha i aluminijumskog saća, a u zavisnosti od veličine, materijala i konstrukcije, može se realizovati pad temperature i do 75% u odnosu na usis.
Kada se riječ o rashladnom medijumu, interkuleri najčešće koriste atmosferski vazduh, a montiraju se na mjesto gdje je njegov protok najveći – u prednjem dijelu automobila, odmah ispred hladnjaka rashladnog sistema motora.
Atmosferski vazduh struji preko rebara interkulera i na sebe preuzima toplotu, čime se postiže efekat hlađenja sabijenog vazduha.
U zavisnosti od konstrukcije motora, moguća je i ugradnja sa strane ili iznad motora (najčešće kod bokser motora), ali najefikasnija je ugradnja upravo na prednjem dijelu automobila.
Kod automobila sa motorom ugrađenim nazad, konktruktori pribjegavaju vodenom hlađenju interkulera, što povećava efikasnost hlađenja, ali ujedno poskupljuje ugradnju, pa se ove varijante uglavnom koriste samo kod sportskih ili luksuznih modela.
Interkuler je zbog svoje jednostavne izvedbe, bez komplikovane elektronike, vrlo pouzdan element, pa su ozbiljni kvarovi rijetki, ali postoji mogućnost da dođe do restrikcije protoka vazduha usljed zaprljanja.
Kako unutar interkulera dolazi do pada temperature, vremenom se u njegovoj unutrašnjosti kondenzuju uljne pare.
Iako je normalna pojava da se u izduvu nađu ova isparenja, u slučaju da turbina počne da propušta ulje u većoj količini, ono putem crijeva završi u interkuleru.
Takođe, pojedini vozači sipaju ulje u gorivo, zbog čega dolazi do pojačanog stvaranja pomenutih isparenja koje se pored EGR-a, zalijepe i unutar interkulera.
U takvim slučajevima se smanjuje protok vazduha i slabi hlađenje, a motor gubi snagu, pa je potrebno čišćenje hladnjaka, kao i usisnih crijeva.
Ukoliko primjetite pad snage i lokvice ulja ispod automobila, to je znak da prekontrolišete turbinu, kako ne bi došlo do ozbiljnijeg kvara motora.
Kako je postavljen na prednjem dijelu automobila, moguće je da zbog udara kamenčića dođe do probijanja rebara interkulera, pa je u tom slučaju potrebna demontaža i varenje oštećenja ili njegova zamjena.
Više o problemima sa EGR ventilom možete pogledati ovdje.
Vladimir Grujić
